Do zakażenia dochodzi niemiernie łatwo, ponieważ dolegliwość ta przenosi się drogą kropelkową. Wystarczy więc krótki nawet kontakt z zainfekowaną osobą, uścisk ręki, kichnięcie lub kaszlnięcie, a wirusy wykorzystają od razu okazję, aby osiedlić się w naszych drogach oddechowych i rozpocząć inwazję. Dlatego tak trudno jest się ustrzec przed katarem.
O czym może świadczyć katar?
Katar stanowi jeden z pierwszych, zasadniczych objawów przeziębienia. Tym symptomem między innymi przeziębienie różni się od grypy, w przebiegu której katar właściwie się nie pojawia
. Powikłaniem ostrego nieżytu nosa może być także zapalenie zatok, w którym to jednak schorzeniu wydzielina kataralna różni się już gęstością i zabarwieniem od „normalnego” kataru, a do tego dochodzą inne objawy chorobowe.
Katar sam w sobie nie jest niebezpieczną chorobą, lecz bywa niezwykle uciążliwy i męczący. Osoba z katarem ma
trudności z oddychaniem przez nos, przez co musi oddychać przez usta. Przez to szybciej dochodzi do wysuszenia śluzówek w gardle i górnych drogach oddechowych i zwiększa się nasza podatność na inne infekcje, gdyż wdychane powietrze dociera bezpośrednio do niżej położonych partii układu oddechowego.
Trzeba bowiem wiedzieć, że nos stanowi pierwszą linię obrony przed szkodliwymi drobnoustrojami. Prawidłowo nawilżone wnętrze nosa jest pokryte lepkim śluzem, w którym znajdują się liczne rzęski i to na nich osiada wszystko, co może się dostać do nosa wraz z powietrzem. Dlatego tak ważne jest, aby wydzielina w nosie była w dobrej kondycji, a rzęski prawidłowo funkcjonowały. Wówczas są w stanie zatrzymać nie tylko chorobotwórcze mikroby, lecz także wszelki pył, dym, kurz i inne zanieczyszczenia. W śluzie zawarte są ponadto
przeciwciała, które umieją w porę rozprawić się z zarazkami. W okresie zwiększonej zachorowalności, a także w sezonie grzewczym, gdy pomieszczenia, w których przebywamy i śpimy są przesuszone i zbyt ciepłe, należy dużo pić i utrzymywać odpowiednie nawilżenie śluzówki nosa. Wtedy spełni on swoją rolę obronną.
Jeśli jednak dojdzie do spadku odporności, nasza bariera ochronna słabnie. Gdy wówczas się przeziębimy i wychłodzimy albo będziemy narażeni na kontakt z zakatarzoną osobą, o infekcję nietrudno.
Wirusy dostają się do organizmu wraz z wdychanym powietrzem i przenikają głębiej przez nabłonek w nosie. Naturalnym mechanizmem obronnym jest wtedy wytworzenie jeszcze większej ilości śluzu, który ma zatrzymać i zniszczyć wirusy i nie dopuścić do ich namnażania się i rozwoju głębszej infekcji. Dochodzi także do zwiększenia przepuszczalności naczyń krwionośnych i pojawia się wyciek – czyli właśnie katar.
Jakie są rodzaje nieżytu nosa?
Na tym etapie katar jest zazwyczaj wodnisty, przezroczysty, obfity, czasem podrażniający. Naczynia krwionośne wypełniają się krwią wskutek stanu zapalnego błony śluzowej nosa, co z kolei prowadzi do uczucia zatkanego nosa i zaczynamy oddychać przez usta. To jest powodem nadmiernego przesuszenia błon śluzowych gardła i stwarza jeszcze lepsze warunki do rozwoju infekcji. Poza tym zaczynamy się gorzej czuć. Źle śpimy, bo przeszkadza nam wysuszone gardło i niedrożny nos. Tracimy zmysł węchu i smaku, więc nie mamy apetytu. Może pojawić się lekki ból głowy, stan podgorączkowy, ogólne osłabienie, apatia i zmęczenie. Pomimo, że nie jest to poważna choroba, czujemy się fatalnie.
Następną fazą nieżytu nosa jest zmiana charakteru wycieku. Z wodnistej i bezbarwnej lub białawej wydzieliny zaczyna się przekształcać w gęstą, najczęściej o żółtym lub żółtozielonym zabarwieniu. Wtedy myślimy, że infekcja ma charakter bakteryjny i doszło do nadkażenia. Tymczasem kolor wydzieliny nie świadczy bynajmniej o tym, z jakiego typu infekcją mamy do czynienia. Żółty lub zielony kolor kataru może być objawem zarówno schorzenia o etiologii wirusowej, jak i bakteryjnej. Zmiana barwy i konsystencji kataru świadczy o tym, że obecne są w nim białe ciałka krwi, które są podstawowymi elementami układu odpornościowego, odpowiedzialnymi za walkę z wrogimi mikrobami.
W kolejnej fazie ostrego nieżytu nosa może już faktycznie dojść do wtórnego nadkażenia bakteryjnego, przy którym rozwijają się inne objawy, pojawia się najczęściej gorączka, a nawet zachodzi potrzeba podania choremu antybiotyku.
Nie zwlekaj z leczeniem kataru
Powszechnie znane jest powiedzenie, że
katar – obojętnie czy leczony, czy też nieleczony – musi trwać 7 dni. Otóż niekoniecznie. Nie należy czekać aż sam minie, gdyż może rozwinąć się w poważniejsze komplikacje zdrowotne, jak np. zapalenie zatok, zapalenie oskrzeli czy inne powikłania. Może być groźny szczególnie u niemowląt i małych dzieci, którym zatyka nos, utrudniając oddychanie, jedzenie i spanie. Ponadto może łatwo dostać się przez trąbkę słuchową do aparatu słuchu i spowodować zapalenie ucha.
Dlatego warto zastosować domowe sposoby na katar oraz naturalne leki, które mogą skutecznie pozbyć się kataru w znacznie krótszym czasie niż tydzień. Tym samym zapobiegają rozwinięciu się poważniejszej infekcji oraz istotnie pobudzają odporność organizmu.
Oto kilka porad, które pomogą szybciej uporać się z katarem.
Przede wszystkim należy:
1.
Zadbać o ciepło – przy pierwszych objawach nieżytowych najważniejsze jest, aby porządnie rozgrzać organizm. Dobrze jest wziąć gorącą kąpiel, a do wody dodać aromatyczne olejki eteryczne, np. tymiankowy, eukaliptusowy lub miętowy. Pomogą odblokować drogi oddechowe i ułatwią oddychanie nosem. Możesz także wymoczyć stopy w gorącej wodzie, w której uprzednio wygotowane było kilkanaście świeżych plasterków imbiru.
2.
Udrożnić nos – w tym celu najlepiej przygotować sobie inhalacje parowe z dodatkiem takich ziół jak rumianek, tymianek, szałwia, lub też aromatycznych olejków: eukaliptusowego, sosnowego, lawendowego, rumiankowego, z drzewa herbacianego. To znacznie ułatwi pozbycie się wydzieliny i szybko udrożni nos. Ponadto zadziała przeciwzapalnie, przeciwdrobnoustrojowo i antyseptycznie.
3.
Nawadniać się – picie dużej ilości ciepłych płynów wpływa na kilka kwestii. Przede wszystkim nawilża błony śluzowe nosa i gardła, co umożliwia ich prawidłowe funkcjonowanie i ochronę przed wirusami. Ponadto pozwala rozrzedzić zalegającą wydzielinę, co ułatwia jej usunięcie z dróg oddechowych. Podczas kataru warto pić ciepłe napary z tymianku, anyżu, majeranku i krwawnika. Działają one przeciwdrobnoustrojowo, przeciwzapalnie oraz osuszająco na drogi oddechowe, co sprzyja zmniejszaniu się ilości patologicznego śluzu. Korzystne działanie w czasie infekcji wykazuje także herbata z kwiatów lipy, z kwiatów czarnego bzu, sok z malin i gorące napoje z dodatkiem rozgrzewających przypraw: imbiru, cynamonu, kardamonu i goździków.
4.
Unikać preparatów obkurczających śluzówkę – chociaż w pierwszych chwilach wydaje się, że przynoszą ulgę i czujemy się lepiej, ponieważ śluzówki się szybko kurczą, nos się udrażnia i możemy swobodnie oddychać. Z czasem jednak, jeśli stosujemy je zbyt długo lub zbyt często, doprowadzają one do uszkodzenia mechanizmu rzęskowego i nadmiernego wysuszenia błony śluzowej nosa, wskutek czego tracimy naszą naturalną barierę ochronną przed wirusami i bakteriami. Coraz trudniej wówczas zapobiec infekcjom. Ponadto przyzwyczajone do sztucznego obkurczania się śluzówki nie potrafią już normalnie funkcjonować bez wsparcia kropli i stopniowo się uzależniamy od tego rodzaju leków. To oczywiście znacznie zaburza nasza naturalną odporność i funkcję nabłonka w nosie i górnych drogach oddechowych.
5.
Zastosować naturalne leki homeopatyczne – podane już przy pierwszych symptomach szybko pomogą pozbyć się kataru. Ważne jest aby dobrze dopasować dany lek do konkretnych objawów chorego, czyli w przypadku kataru będzie to głównie: rodzaj wydzieliny, jej konsystencja, kolor, ilość, a także obecność innych objawów, jak np. niedrożność nosa, kichanie, pokasływanie, ból głowy, łzawienie itd.
Do najważniejszych leków homeopatycznych, które znalazły zastosowanie w leczeniu ostrego nieżytu nosa należą:
-
ALLIUM CEPA – najczęściej zalecany na samym początku infekcji kataralnej. Charakterystyczna jest tu bowiem wodnista i obfita wydzielina z nosa, piekąca i podrażniająca, która jest zazwyczaj pierwszym zwiastunem infekcji wirusowej. Może jej towarzyszyć nie podrażniające łzawienie. Katar jest rzadki, przezroczysty i mamy wrażenie, że leci nam z nosa jak woda z kranu, kapiąc gęstymi kroplami. Nasilenie wycieku następuje w ciepłym pomieszczeniu, zaś ulgę przynosi pobyt na świeżym powietrzu. Dodatkowo chory często kicha, a skóra wokół nosa szybko staje się podrażniona i zaczerwieniona.
-
NUX VOMICA – przyda nam się w infekcji, zwiastowanej przez napady porannego kichania salwami. Wydzielina z nosa nie ma charakteru drażniącego, jest wodnista w ciągu dnia i w ciepłych pomieszczeniach, natomiast zaczyna zatykać nos, gdy przebywamy na świeżym powietrzu. Również w nocy nos jest niedrożny. Dokucza nam ponadto uczucie zimna, silne dreszcze i nie możemy się rozgrzać.
-
KALIUM BICHROMICUM – jest potrzebny, gdy katar przechodzi w kolejną fazę, a mianowicie zaczyna gęstnieć i przybierać formę ropnego wycieku. Lek ten ma zwłaszcza zastosowanie w nieżycie nosa z obecnością lepkiej, gęstej, przylegającej i ciągnącej się wydzieliny koloru żółtego lub żółto-zielonkawego. Śluzowa wydzielina ma charakter silnie podrażniający, więc często tworzy przylegające strupki w jamie nosowej, które pękają przy próbie wydmuchania nosa, co skutkuje obecnością strużek krwi w wydzielinie i nadaje jej brunatny kolor. Katar jest trudny do wydmuchania, ponieważ jest bardzo gęsty i się klei. Zalegając w zatokach, może sprzyjać rozwojowi zapalenia zatok z silnym bólem głowy. Ogólne pogorszenie następuje pod wpływem zimna.
-
STICTA PULMONARIA – to skuteczny lek w przypadku suchego nieżytu nosa, bez wydzieliny, przebiegającego z niedrożnością i uczuciem zatkanego, wypełnionego, lecz jednocześnie suchego nosa. Chory ma dokuczliwe wrażenie, że w nosie coś tkwi i zalega. Wynika z tego ciągła potrzeba wydmuchiwania nosa, co jednak okazuje się całkowicie nieskuteczne. Suchemu nieżytowi towarzyszy często ból w okolicy zatok czołowych i u nasady nosa. Po podaniu leku nos się odblokowuje i pojawia się wydzielina, co przynosi choremu dużą ulgę.
-
SAMBUCUS NIGRA – ma zastosowanie jeśli cierpimy na suchy nieżyt z całkowitą niedrożnością nosa, co zmusza nas do oddychania przez usta. Do tego często pojawia się chrypka z klejącą, gęstą wydzieliną w gardle. Jest często zalecany dla niemowląt z sapką, gdy katar uniemożliwia swobodne oddychanie i ssanie.
-
KALIUM IODATUM – pomoże w ostrym nieżycie nosa z obfitym, piekącym, wodnistym wyciekiem, któremu towarzyszy kichanie i łzawienie. Ma też zastosowanie w zapaleniu zatok z bardzo silnym bólem, zaczerwienionym i obrzękniętym nosem oraz uczuciem ucisku u podstawy nosa.
-
ARSENICUM ALBUM– przyniesie ulgę, gdy dokucza nam bardzo piekący, podrażniający, lecz skąpy katar, a do tego odczuwamy silne osłabienie, nadwrażliwość na zimno i ochotę na ciepłe napoje. Ogólnie ciepło w każdej postaci łagodzi dolegliwości i poprawia stan chorego.
- HYDRASTIS CANADENSIS – wskazany przy nieżycie błony śluzowej nosa, gdy wydzielina jest gęsta, przylegająca, żółtawa, kleista i spływa po tylnej ścianie gardła, podrażniając śluzówkę i prowokując napady suchego kaszlu.
-
MERCURIUS SOLUBILIS– lek zalecany, jeśli ostremu nieżytowi nosa towarzyszy zapalenie gardła i/lub migdałków, przebiegające z ropną, podrażniającą wydzieliną, ślinotokiem, bólem gardła, silnym pragnieniem i nieprzyjemnym, ropnym zapachem z ust.
6. Pamiętać o naturalnych produktach przeciwzapalnych i poprawiających odporność – należy do nich np. czosnek, cebula, miód, propolis, kurkuma, olejek z dzikiego oregano, liść oliwny. Unikać natomiast trzeba słodyczy, przetworów mlecznych oraz bananów, ponieważ produkty te nasilają wytwarzanie wydzieliny i utrudniają leczenie kataru.
