Arnika górska jest objęta ścisłą ochroną gatunkową. Nie wolno jej zrywać na własną rękę. Na potrzeby lecznictwa jest uprawiana lub zbierana na ściśle określonych warunkach przez odpowiednio wykwalifikowanych zbieraczy.
Jak działa arnika górska?
Wykazuje ona szerokie spektrum działania. Z najważniejszych działań terapeutycznych arniki należy wymienić działanie:
• przeciwzapalne, przeciwbólowe, przeciwobrzękowe i przeciwkrwotoczne
• wzmacniające i uszczelniające ściany naczyń włosowatych, co przydaje się szczególnie w sytuacji, gdy dojdzie do uszkodzenia ściany naczyń krwionośnych i w wyniku urazu powstaje siniak, krwiak, obrzęk, czy krwawa wybroczyna
• przeciwbakteryjne i antyseptyczne, co przyspiesza proces gojenia się tkanek i ich regeneracji po różnego rodzaju urazach
• zapobiegające powstawaniu zakrzepów żylnych poprzez przeciwdziałanie agregacji (zlepianiu się) płytek krwi
• ochraniająco na wszystkie naczynia krwionośne – zarówno żylne, jak i tętnicze
Jakie związki odpowiadają za działanie lecznicze arniki?
Tak wielostronne działanie arnika zawdzięcza swojemu unikatowemu składowi chemicznemu, który charakteryzuje się obecnością substancji leczniczych w dużych ilościach.
Najważniejsze związki odpowiedzialne za działanie lecznicze surowca to laktony seskwiterpenowe. Na szczególną uwagę zasługuje tu związek o nazwie helenalina, ponieważ odpowiada on za przeciwzapalne działanie arniki. Warto wiedzieć, że najwyższe stężenie helenaliny występuje w roślinie świeżej, a nie suszonej. Inne ważne substancje, z punktu widzenia leczniczego zastosowania arniki, to związki z grupy flawonoidów, odpowiedzialne między innymi za działanie przeciwzapalne, uszczelniające naczynia krwionośne, bakteriobójcze oraz pobudzające krążenie krwi. Również one znajdują się w większej ilości w surowcu świeżym aniżeli w suszonym.
W wyciągu z całej, świeżej rośliny w wysokim stężeniu obecna jest również cynaryna, która działa między innymi przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie, ponadto jako przeciwutleniacz wykazuje działanie ochronne przed szkodliwym działaniem wolnych rodników.
Wyciąg z ziela arniki stosowany jest między innymi do produkcji maści czy żeli na siniaki i stłuczenia. Żel ma lepsze działanie, ponieważ lepiej się wchłania i dodatkowo chłodzi urażone miejsce. Przy wyborze takiego preparatu w aptece warto zwrócić uwagę, czy dany produkt faktycznie zawiera wyciąg ze świeżej rośliny arniki, a nie suszonej. Ważna jest także informacja, czy do jego produkcji użyto wyciągu z całej rośliny, a nie tylko z niektórych jej części, np. kwiatów. Badania wykazały bowiem, że wyciąg ze świeżej i całej arniki ma większy potencjał oraz lepsze i silniejsze działanie bioaktywne niż z tej samej rośliny w postaci suszonej. Produkt, do którego wytwarzania wykorzystano świeżą roślinę, ma silniejsze działanie przeciwzapalne. Najlepszy żel na siniaki, to zatem taki, w którym znajdziemy świeżą arnikę.
Kiedy można stosować arnikę wewnętrznie?
Jako lek do stosowania doustnego, arnika górska znalazła swoje miejsce tylko w homeopatii. Jedynie w postaci leku homeopatycznego stanowi ona całkowicie bezpieczny produkt leczniczy i w tej formie można ją polecać wszystkim pacjentom – we wszystkich grupach wiekowych. W homeopatii znana jest pod swoją łacińską nazwą Arnica montana.
Ze względu na silne rozcieńczenie substancji wyjściowej w ostatecznym produkcie leczniczym, nie powoduje on działań niepożądanych i może być stosowany u wszystkich grup pacjentów, w tym u małych dzieci. Arnica montana zatem, zarówno w postaci doustnych granulek, jak i w postaci maści na stłuczenia i siniaki stanowi bezpieczny lek dla całej rodziny i może być stosowana przez wszystkich
Kiedy warto sięgnąć po Arnica montana?
Produkty zawierające wyciąg ze świeżej arniki mają bardzo szerokie zastosowanie. Aby jak najbardziej zwiększyć skuteczność i szybkość działania, najlepiej jest połączyć arnikę w formie doustnej (granulki) z maścią, a najlepiej z szybko wchłaniającym się żelem na stłuczenia do użytku zewnętrznego.
Ich jednoczesne zastosowanie przynosi doskonałe efekty w przypadku takich dolegliwości jak:
• każdego rodzaju uraz – Arnika szybko potrafi uporać się z siniakami, obrzękami, wybroczynami, krwiakami i stłuczeniami. Żel z arniki na siniaki, oprócz działania przeciwzapalnego i przeciwobrzękowego, dodatkowo chłodzi obolałe miejsca.
Uwaga! Trzeba pamiętać, że w przypadku otwartej rany, uszkodzonego naskórka lub krwawienia, Arnikę można przyjąć tylko w postaci doustnego leku homeopatycznego. Nie wolno stosować arniki zewnętrznie na uszkodzoną skórę!
• bóle mięśni po wysiłku fizycznym – w sytuacji, gdy dokuczają nam zakwasy, bóle mięśni i ogólne odczucie obolałości. Wystarczy delikatnie wetrzeć w bolesne miejsca krem z arniki i przyjąć kilka dawek leku w postaci granulek, aby złagodzić dolegliwości bólowe. Terapię tą można stosować nie tylko przy różnego rodzaju bólach mięśniowych, lecz także w bólach reumatycznych.
• dolegliwości układu krążenia – Arnika znajduje zastosowanie w leczeniu żylaków odbytu (hemoroidów), pękających naczynek krwionośnych oraz drobnych „pajączków” na skórze. Może być także stosowana w profilaktyce żylaków. Korzystne działanie przynosi regularna aplikacja kremu z arniką w miejsca dotknięte dolegliwością. Wyciąg z arniki łatwo przenika przez skórę i penetruje głębiej, działając ochronnie i regenerująco na żylne naczynia krwionośne i drobne naczynka włosowate. Jednak w przypadku błon śluzowych (hemoroidy) można użyć tylko arniki w postaci doustnej Arnica montana.
• ukąszenia owadów – tutaj posmarowanie bolesnego i obrzękniętego miejsca żelem z arniki również szybko przynosi ulgę. Produkt ten działa przeciwzapalnie, przeciwobrzękowo, antyseptycznie i chłodząco.
Arnika – jeden lek dla całej rodziny
Arnika górska, czy to w postaci doustnej, czy żelu na siniaki i stłuczenia, jest uniwersalnym produktem dla całej rodziny. Oba te preparaty warto mieć zawsze pod ręką – w domu i w podróży. Szczególnie ważne jest to w przypadku małych dzieci. Wiadomo, że mają one większą tendencję do rozmaitych urazów. Ze względu na zwiększoną aktywność fizyczną, łatwiej u nich o siniaki, stłuczenia, guzy, czy drobne wypadki (na rowerze, podczas zabaw na dworze, gier sportowych itd.).
Istotne jest wybranie dla nich produktu bezpiecznego i skutecznego. Warto więc zwrócić uwagę na to, aby przy zakupie żelu z arniki wybrać taki, który może być stosowany już u najmłodszych, czyli u dzieci od 1 roku życia, ale także będzie odpowiedni dla dorosłych. Możemy wtedy zakupić jeden lek dla całej rodziny i cieszyć się siłą Arniki górskiej w walce ze stłuczeniami i urazami.